جراحی لثه

درد جراحی لثه

درد جراحی لثه اولین نگرانی تمام کسانی است که باید جراحی لثه انجام دهند. این سوال تقریبا برای تمام درمان های دندانپزشکی پرسیده می شود و پاسخ آن برای تمام درمان ها مشابه است. پاسخ کوتاه این است که برای جراحی لثه لازم نیست درد زیادی را تحمل کنید. تمامی مراحل جراحی با بی‌حسی کامل انجام شده و پس از درمان نیز برای شما مسکن هایی قوی تجویز می شود.

به این ترتیب، تنها بعد از یکی دو روز کاملا به جریان عادی زندگی بازخواهید گشت. ولی باید به یاد داشته باشید که درد جراحی لثه کاملا بستگی به شرایط بالینی هر فرد داشته و نمی توان پاسخ یکسانی را برای همه تجویز کرد. سطح تحمل درد داوطلب، شدت بیماری لثه و نوع جراحی لثه همگی در تجربه درد شما مهم هستند.

هدف از عمل جراحی لثه می تواند موارد مربوط به درمان عفونت، درمان بافت استخوانی و یا اهداف زیبایی باشد. در واقع بیشترین دلایل جراحی لثه مربوط به فراهم کردن شرایط درمان های دیگر، مثل جراحی لثه تحلیل رفته، جراحی لثه برای کامپوزیت ونیر، جراحی لثه برای روکش دندان و یا جراحی لثه برای کشیدن دندان است.

با این همه اهداف زیبایی تنها کاربردهای جراحی لثه نیستند. بیشترین مواردی که علت جراحی لثه هستند، نیاز به درمان جدی بافت پریودنتال و یا استخوانی فک است. مثلا در لیفت سینوس برای ایمپلنت، چاره‌ای جز جراحی لثه جهت دسترسی به بافت استخوانی وجود ندارد.

مهمترین نشانه های بیماری لثه ها شامل این موارد می شود:

• التهاب، قرمزی و یا تیره شدن رنگ لثه


• ایجاد درد و حساسیت در لثه ها


• بوی بد یا طعم نامطبوع دهان


• وجود تورم روی لثه ها


• پسروی لثه از اطراف دندان یا نمایان شدن ریشه ها


• ایجاد زاویه یا فاصله میان دندان ها، لقی آن ها و تغییر در تماس آن ها


• خونریزی

 ۱. مشکلات التهابی و بیماری های لثه

بیماری های لثه ای را باید اصلی تری دلیل تجویز جراحی لثه دانست. این بیماری های ممکن است با التهاب شدید لثه خود را نشان داده و یا مثل بیماری لوکوپلاکیا باعث مشاهده ظاهری غیر عادی روی لثه ها شود. گاهی نیز به دلیل انباشته شدن ملانین روی لثه، لثه ها تیره تر از حد معمول و به رنگ سیاه دیده می شوند.

التهاب دلایل زیادی می تواند داشته باشد. مهمترین بیماری های لثه که با التهاب خود را نشان می دهند، شامل این موارد هستند:

• عفونت لثه و تشکیل کیست یا پاکت


• التهاب لثه در اثر مجاورت با پلاک دندانی


• رشد انواع باکتری، قارچ و یا ویروس ها روی لثه


• واکنش های آلرژیک

دلایل ایجاد بیماری های لثه

مهمترین دلایلی که زمینه بیماری های لثه ای را به وجود می‌آورند، وجود عوامل بیماری زای میکروبی روی دندان ها هستند. با این حال به جز جرم و باکتری، موارد دیگری هم می توانند زمینه ساز چنین مشکلاتی شوند:

• سوء مصرف مواد مخدر و یا دخانیات رایج، مثل سیگار و تنباکو


• زمینه های ژنتیکی


• تغییرات هورمونی در دوران باروری


• استرس و سبک زندگی و تغذیه ناسالم


• آسیب های فیزیکی مانند مسواک زدن نادرست


• عوارض جانبی داروها


• دیابت : دیابت زمینه ساز بسیاری از مشکلات عفونی در بدن بیماران مبتلا به این بیماری است. به دلیل بالا رفتن سطح قند خون، با ایجاد کوچکترین زخم در اثر کاربرد نامناسب مسواک یا نخ دندان، زمینه رشد قارچ ها و دیگر عوامل بیماری زا روی لثه ایجاد شده که زمینه ساز عفونت در لثه است.


• مصرف خوراکی های مخرب بافت لثه ای


• گینوییت Gingivitis : گینوییت در واقع نام علمی عارضه التهاب لثه است. التهاب لثه اولین مرحله از مشکلات ناشی از وجود عوامل بیماری زا، خصوصا پلاک دندانی روی دندان بوده و با کمک برخی درمان های خانگی امید به بهبود سریع آن وجود دارد.


• پریودنتیت Periodontitis : در صورت عدم توجه به گینویت، مشکلات عفونی لثه می توانند منجر به پریودنتیت شوند. پریودنتیت عفونت جدی دندان بوده و مشکلی بزرگ تلقی می شود. پریودنتیت کم کم به نواحی مختلف لثه و اطراف دندان تسری پیدا کرده و کیست های چرکی تشکیل شده، بافت استخوان نیز تحلیل می رود. در چنین شرایطی برای خارج کردن کیست عفونی از لثه باید انجام جراحی فلپ برای حذف پاکت را انجام داد.

 ۲. اشتباهات و یا قصور در درمان های پیشین دندانپزشکی

البته گاهی دلیل ایجاد عفونت در لثه ها، عدم رعایت بهداشت دهان و دندان نیست. شاید شما هم تا به حال با برخی دندانپزشکان فاقد صلاحیت و یا اشخاصی که بدون مدرک دندانپزشکی یا با جعل آن، اقدام به ویزیت بیماران می کنند برخورد داشته و یا درباره آن ها شنیده اید.

چنین افرادی با اشتباهات بزرگ در درمان بیماران، موجبات ایجاد مشکلات بزرگ تری در لثه و دندان های ایشان را فراهم کرده و گاه برای حل آن، نیاز به جراحی لثه خواهیم داشت.

یکی از این جراحی ها، جراحی آپیکو سرجری است که برای تخلیه کیست های عفونی در اطراف ریشه دندان انجام می شود. این درمان تنها در موارد خاصی انجام می شود که درمان مجدد ریشه دندان پاسخگوی مشکلات نبوده و نیاز به درمان های تهاجمی تری وجود دارد.

 ۳. جراحی پیوند برای لثه تحلیل رفته

عفونت دندان ممکن است عوارضی جانبی ایجاد کند که برای برطرف کردن آن، نیاز به جراحی های بیشتری داشته باشیم. یکی از این مشکلات، تحلیل و عقب نشینی لثه است که باعث نمایان شدن طوق دندان و یا ریشه های آن شود. چنین مشکلی می تواند در اثر ارتودنسی، ایمپلنت دندان و یا روکش دندان نیز ایجاد شود.

در چنین مواردی، پریودنتیست با برداشتن یک فلپ از سقف دهان یا کام، آن را به لثه پیوند زده و با بخیه، شرایط بهبود لثه را فراهم کند. البته این فلپ گاهی از سایر قسمت های لثه فرد نیز برداشته می شود. هدف از این کار، تولید هدایت یافته بافت لثه است.

 ۴. جراحی لثه برای خط لبخند و افزایش تاج دندان

البته همیشه در جراحی لثه، هدف ما افزایش طول لثه نیست؛ بلکه گاهی دقیقا هدف متفاوتی را دنبال می کنیم. یکی از ویژگی های ظاهری لبخند برخی افراد، وضعیت موسوم به لبخند لثه ای است. چنین ظاهری ممکن است برای برخی مراجعان ما مطلوب نباشد؛ به همین دلیل جراحی لثه برای افزایش تاج دندان و اصلاح خط لبخند برای این عزیزان انجام می شود.

 ۵. جراحی دندان های نهفته یا نیمه نهفته

گاهی دلیل ما برای جراحی لثه، صرفا ناگزیر بودن این عمل جراحی است. دندان های نهفته دندان هایی هستند که به دلیل انحراف در جهت رشد، نتوانسته اند رشد مناسبی داشته باشند و گاه، درون لثه منحرف شده و شروع به وارد آوردن فشار به دیگر دندان ها و منحرف کردن آن ها می کنند.

با جراحی لثه، می توان به این دندان ها دسترسی پیدا کرد و درمان های لازم برای آن ها را انجام و یا در صورت غیر قابل درمان بودن، آن ها را خارج کرد.

 ۶. جراحی لثه برای عمل پیوند استخوان و ایمپلنت

یکی دیگر از مواقعی که ناچار به جراحی لثه هستیم، عمل پیوند استخوان است. ایمپلنت یکی از درمان هایی است که برای جایگزین کردن دندان های از دست رفته انجام می شود. برای این کار، پایه ای به مثابه ریشه از دست رفته درون استخوان فک جایگذاری شده که تاج بعد روی آن نصب می شود.

با این حال، گاهی استخوان فک به قدری تحلیل رفته است که دیگر امکان قرار دادن پایه روی آن وجود دارد. در چنین شرایطی، با جراحی لثه، به استخوان فک دسترسی پیدا کرده و مشابه با پروسیجر فلپ لثه، به استخوان قطعه ای از استخوان خود فرد پیوند زده می شود.



نحوه انجام جراحی لثه بسته به نوع جراحی متفاوت است. با این حال، تقریبا مراحل انجام جراحی لثه در بیشتر پروسیجرها، مشابه است. جزئیات جراحی، می توانند بر اساس نوع درمان، روش شخصی پریودنتیست و یا جزئیات مشکل لثه فرد متفاوت باشد.

تمامی جراحی های لثه با بیهوشی شروع می شوند. برای جلوگیری از هر گونه حس درد، داروهای بیحسی قوی با سرنگ به درون استخوان و نسوج لثه تزریق شده، و مانع هر گونه حس درد می شود. برش لثه به روش های گوناگون انجام می شود؛ با این حال در نهایت باید به کمک توری ها و یا نخ های بخیه، در جای خود محکم شوند.

همان طور که اشاره شد، جراحی های لثه بسته به نوع درمان مورد نیاز، به روش های مختلفی انجام می شود.

۱. جراحی پیوند بافت نرم لثه

پیوند لثه از رایج ترین جراحی های درمان لثه است. در این درمان، لثه های تحلیل رفته با پیوند از برش های قرض گرفته شده از نواحی مختلف دهان روی قسمت حذف شده درمان می شوند. جراحی پیوند لثه به سه صورت انجام می شود:

• پیوند آزاد لثه

این روش مناسب افرادی با ضخامت لثه پایین بوده، و در آن نمونه لثه از کام دهان قرض گرفته می شود.

•  پیوند بافت همبند یا فلپ لثه

در جراحی فلپ لثه، فلپ اشاره به معنای برداشتن قطعه ای کوچک از لثه را دارد. زمانی که بین لثه و دندان فرورفتگی وجود داشته باشد، امکان دارد زمینه ایجاد پلاک و پوسیدگی ایجاد شود. این پلاک منجر به آبسه شدید شده و بافت لثه تخریب شده عقب نشینی می کند.

• پیوند پدیکل

در این روش، از بافت های نزدیک و مجاور لثه آسیب دیده برداشته و به لثه تحلیل رفته پیوند میزند.

۲. جراحی پریودنتال

هدف از جراحی پریودنتال پاکسازی عمیق دندان از پلاک ها، تارتار و پکت های عفونی در اطراف دندان، زیر لثه و ریشه دندان است. همچنین در این روش، آسیب های وارد شده به استخوان فک نیز بررسی و در صورت نیاز درمان خواهند شد.

۳. جراحی اپیکو

جراحی آپیکو سرجری یکی از درمان های جراحی لثه است که با هدف پاکسازی کیست و پاکت های عفونی از انتهای ریشه دندان انجام می شود. دلیل انجام این درمان، عدم موفقیت ری اندو است. این جراحی از جراحی های خاص بوده و معمولا عصب کشی مجدد دندان مشکل این عفونت را حل می کند.

۴. جراحی لیفت یا کانتورینگ لثه

جراحی لیفت یا کانتورینگ لثه یک درمان زیبایی است. در این درمان، با حذف قسمت های لثه که روی دندان را پوشانده اند، طول تاج را افزایش داده و ظاهر لبخند لثه ای را از بین می بریم.

جراحی لثه یک درمان بسیار رایج برای درمان انواع ناهنجاری ها و مشکلات لثه است. با این حال در برخی از موارد به دلایل گوناگون، ممکن است امکان انجام جراحی لثه میسر نبوده و یا انجام آن خطراتی را در پی داشته باشد. در چنین شرایطی، انتظار می رود تا با جایگزین کردن درمان های ثانویه، مشکلات لثه را برطرف کنیم.

۱. درمان لثه با لیزر

با کمک لیزر می توان بدون نیاز به جراحی، فونت و کیست های چرکی درون لثه را با القای حرارت تا حد زیادی از میان برد. با این حال استفاده از لیزر برای درمان عفونت لثه از محدودیت های خاصی رنج می برد.

۲. پروتئین های شبیه ساز بافت

برخی از پروتئین های تحریک کننده می توانند بافت های استخوانی و لثه ای را تحریک کرده تا رشد کنند. این پورتئین ها به صورت ژل روی لثه اعمال می شوند.

مراحل آماده شدن برای جراحی لثه درمانی و یا زیبایی توسط دندانپزشک به شما توضیح داده خواهد شد. معمولا پیش از جراحی لثه، باید شدت عفونت تا حدی کنترل شود. همچنین باید سوابق پزشکی فرد بررسی شده و حساسیت ها و مشکلات خاص وی در نظر گرفته شود.

همچنین در تمام جراحی ها، داروهای مورد استفاده کنترل می شوند. مصرف کلیه داروهای رقیق‌کننده خون و یا داروهایی که با ترکیبات مورد استفاده برای بیحسی موضعی مورد استفاده قرار می گیرند، باید متوقف شوند.

مراقبت های بعد از جراحی لثه برای کاهش عوارض

حسن بهبودی بعد از جراحی لثه بیماران یکی از چالش های دندانپزشکان متخصص پریودنتیست است. برای این کار، باید نکات خاصی مد نظر قرار بگیرند:

• بهبود نسبی لثه جراحی شده می تواند تا دو هفته به درازا بکشد. در طول این مدت، باید با لثه ها مدارا کرد. حتی المقدور در تمام این مدت، خصوصا هفته اول از مصرف مواد خوراکی سفت و جویدنی، بسیار سرد یا داغ، خوراکی هایی که باقی مانده آن ها در میان درزهای دندان یا زخم گیر می کند و یا غذاها و نوشیدنی های اسید (مثل نوشابه های گازدار) خودداری کنید.


• مصرف هرگونه ماده رقیق کننده خون ممنوع است. علاوه بر الکل و دخانیات، مسکن های استروئیدی هم در بهبود زخم اختلال ایجاد می کنند.


• در صورتی که بخیه های شما زیاد و گسترده باشند، امکان دارد در باز کردن کامل دهان خود یا تکلم دچار مشکل شوید. در این حالت، به خود فشار وارد نیاورده و تا بهبودی کامل با شرایط مدارا کنید.

جلوگیری از عفونت بعد از جراحی لثه

• تمامی داروهای تجویز شده شامل آنتی بیوتیک ها و مسکن های غیراستروئیدی باید طبق زمان بندی تجویز شده تا انتهای دوره مصرف شوند. همچنین اگر در این دوره از داروهای دیگری نیز استفاده می کنید، حتما دندانپزشک را در جریان قرار دهید.


• در جراحی فلپ، التیام زخم روی کام ممکن است تا ۱۰ روز به درازا بکشد. از بازی کردن با زخم روی آن یا زخم های لثه پیوند زده شده خودداری کنید.


• حتما از دهانشویه و مسواک نرم استفاده کنید.